Monthly Archives: April 2019

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၆) Militant Democracy (6)

  ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၆) Militant Democracy (6)

ထြန္းေက်ာ္ျငိမ္း

ဒီမိုကေရစီမီဒီယာ၊သခင္စိုးၾကီးနဲ႕ဦးအုန္းခင္။

ပင္မအေၾကာင္းအရာဆီျပန္မဆက္ခင္ၾကားျဖတ္ေျပာခ်င္တာရွိပါတယ္။
၁၉၇၅ခုဝန္းက်င္ကစာေရးသူဟာအင္းစိန္ေထာင္အတြင္းကတိုက္
သစ္ေခၚတဲ့လံုးခ်င္းအိမ္ေတြမွာေနခဲ့ရဘူးတယ္။
အိမ္ခ်င္းကပ္လ်က္ဘယ္ဘက္ကျခံမွာဘိန္းဘုရင္ဆိုျပီးထိုင္းအစိုးရက
ဖမ္းျပီးဗမာျပည္ကိုျပန္ပို႕လိုက္တဲ့ေလာစစ္ဟန္ေနပါတယ္။
။ေလာစစ္ဟန္ၾကီးဟာအဲသည္တုန္းကဗမာစကားလံုးဝမတတ္ဘူး။
ဒါေၾကာင့္ျခံစည္းရိုးသြတ္ျပားမွာေဖါက္ထားတဲ့အေပါက္ကေနတဘက္နဲ႕တဘက္ေခ်ာင္းၾကည့္ျပီးျမင္ေန၇ေပမဲ့စကားမေျပာျဖစ္ဘူး။
သူနဲ႕အတူေထာက္လွမ္းေရးႏွစ္ေယာက္ကအနီးကပ္ေနတယ္ေထာက္
လွမ္းေရးေတြကဗမာစကားသင္ေပးေနတယ္။စားခ်င္တာအျပင္ထြက္ဝယ္ေပးတယ္။မီးေသြးအိတ္ေတြခ်က္စ
ရာျပဳတ္စရာေေတြအျပင္ကဝယ္လာျပီးခ်က္ၾကျပဳတ္ၾကေပါ့။ေလာစစ္ဟန္ကအားရံါမ္းက်ဥ္းက်ဥ္းေလးရွိတယ္။ျပီးရင္အိမ္တလံုးရွိတယ္။အဲသည္မွာဆရာၾကီးသခင္စိုးေနတယ္။
လမ္းကျခားေနေတာ့သြတ္ျပားအေပါက္ေဖါက္ေခပမဲ့လူခ်င္းမျမင္ရဘူး။စကားလည္းမေျပာျဖစ္ခဲ့ဘူး။သူျခံထည္းပတ္ေျပးေနတဲ့အသံရယ္၊ထားဝယ္သားလံုခ်ည္ျပာဗာရာကို…
ကိုခ်စ္ေဆြေရ….ဆားကုန္ေနျပီလို႕ေအာ္ေျပာသံဘဲၾကားရတယ္။ေနာက္စာေရးသူေထာင္ကလြတ္ျပီးေတာ့၊
သားၾကီးေဇာ္္လင္းမိုးရဲ႕အေမနဲ႕၁၉၈၁ခုမွာမဂၤလာေဆာင္ေတာ့အေဖနဲ႕သခင္စိုးၾကီး(သူလည္းအဲသည္အခ်ိန္မွာေထာင္ျပင္ေရာက္ေနျပီ)ကေျပာေျပာႏိဆိုဆိုသြားသြားလာျဖစ္ေနၾကျပီ။ဒါေၾကာင့္မဂၤလာပြဲကိုလာျပီးျခီးျမွင့္တယ္။အဲသည္မွာေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းေျပာရင္းလက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ျဖစ္တယ္။စာေရးသူေျပာျခင္တာကအဲသည္အခိ်န္အထိသမိုင္းဝင္ပ ုဂၢိဳလ္ၾကီးအေၾကာင္းကိုလံုးေစ့ပတ္ေစ့မသိဘူး။ဒါေၾကာင့္အခြင့္သာခိုက္ေမးသင့္တာေတြမေမးလိုက္ရဘူး။ဘဝေနာက္ေၾကာင္းျပန္အေတြးေတြထည္းကေနာင္တစာရင္းထည္းသာသြင္းလို႕ထားခဲ့ရတယ္။

တကယ္ေတာ့……..
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာသခင္စိုးဟာကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ဖခင္ၾကီးျဖစ္တယ္ပထမဦးဆံုးကြန္ျမဴနစ္ပါတီကိုစတင္တည္ေထာင္သူျဖစ္တယ္။ဒါတင္မကျမန္မာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒရဲ႕ဖခင္ၾကီးလည္းျဖစ္တယ္။သခင္သန္းထြန္း၊ဗဟိန္းဗသိန္းတင္အားလံုးတို႕ရဲ႕ေခါင္းကိုင္ဆရာၾကီးျဖစ္တယ္။သခင္စိုးရဲ႕ဘာသာျပန္ျဖန္႕ေဝမႈေၾကာင့္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒကို လူအမ်ားနားလည္ေလ့လာႏိုင္တာျဖစ္တယ္။အရင္းက်မ္းတို႕၊အႏုပဋိေလာမဆိုတဲ့ေဝါဟာရလိုလူေတြအထင္ၾကီးဘြယ္စာလံုးေတြနဲ႕ညွပ္ျပီးအမ်ားနားလည္ႏိုင္ေအာင္ျမန္မာဘာသာသို႕ျပန္ဆိုႏိုင္တဲ့အတြက္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒဟာျမန္မာႏိုင္ငံမွာပ်ံ႕ႏွံ႕အျမစ္တြယ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။
အလားတူဘဲျပည္တြင္းစစ္ကိုစတင္ဖန္တည္းသူဟာလဲသခင္စိုးၾကီးပါဘဲ။
ယေန႕အထိအျမစ္တြယ္ေစႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ဝါဒနဲ႕ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီနဲ႕သာမကျပည္တြင္းစစ္တို႕ရဲ႕ဖခင္ၾကီး ျဖစ္တယ္။

ေရွ႕ပိုင္းမွာဆိုခဲ့သလို….အႏွီသခင္စိုးၾကီးဟာ၁၉၄၈ခုႏွစ္ဦးမွာေရႊတိဂံုဘုရားေပၚတက္ျပီးသူပုန္စခန္းဖြင့္တယ္။

ရခိုင္မွာသူပုန္ထေအာင္ေအာင္ျမင္စြာလႈံ႕ေဆာ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ေသရဲတာအလံနီ၊တိုက္ရဲတာအလံနီေဆာင္ပုဒ္ေတြနဲ႕သခင္သန္းထြန္းအလံျဖူေတြကိုမခံခ်င္ေအာင္လႈံ႕ေဆာ္တယ္။သူပုန္မထ၊ထေအာင္ဆြေပးတယ္။
ဂိုရွယ္ရဲ႕စာတမ္းမွာဒီကိစၥေၾကာင့္အလံျဖဴပါတီစည္းရံုးေရးထိခိုက္မွာစိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရး၊ဝါဒေရးေတြအျပင္……
စစ္ျပီးစရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာလည္းျပႆနာကမ်ိဳးစံု။
စစ္မျဖစ္မီကရန္ကုန္လူဦးေရငါးသိန္း(၅၀၀၀၀၀)ရွိတယ္လို႕ဆိုတယ္။စစ္ျပီးေတာ့နယ္မွာဒါးျမေတြေသာင္းက်န္း
လို႕ရန္ကုန္ကိုေျပးလာတဲ့ဒုကၡသည္က၁သိန္း(၁၀၀၀၀၀)ရွိတယ္ဆိုတယ္။စုစုေပါင္း(၆)သိန္းေပါ့။

စစ္ဒဏ္ဗံုးၾကဲဒဏ္ေၾကာင့္ရန္ကုန္ျမိဳ႕အိမ္ေျခ(၂၅)%ကလံုးဝပ်က္စီးသြားတဲ့။က်န္(၂၅)%ကလူေနလို႕မရဘူး။လက္ရင္းအိမ္ယာ(၅၀)%ပ်က္တယ္။လူဦးေရ က(၁၀၀၀၀၀)ပိုလာတယ္။
ဒီေတာ့ရန္ကုန္မွာကူးစက္ေရာဂါေတြပ်ံ႕နွံ႕တယ္။ေက်ာက္ေရာဂါျဖစ္ပြားသူေတြအၾကားေသႏႈံးက(၃၀)%ရွိတယ္လို႕ဆိုတယ္။ဒါေၾကာင့္၁၉၄၇ခု၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းမက်ဆံုးခင္လူမႈဖူလံုေရးဝန္ၾကီးဦးေအာင္ဇံေဝကျပႆနာေျဖရွင္းဘို႕ရာပထမအဆင့္အေနနဲ႕လူသြားလမ္းမေတြပိတ္ဆို႕ျပီးေဆာက္ထားတဲ့တဲအိမ္သံုးေသာင္းကိုဖ်က္ျပီးေနရာခ်ထားဘို႕စီစဥ္ေနတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ဒီတဲေတြမဖ်က္ႏိုင္ေအာင္သခင္စိုးၾကီးကဦးစီးျပီးျပႆနာရွာတယ္။
လသားသာ၇ွိေသးတဲ့ဖဆပလအစိုးရကိုမျဖစ္မေနျပဳတ္က်ေအာင္ၾကံေဆာင္ေနတယ္။
ဒီေတာ့အစိုးရကေရႊတိဂုံေျခရင္းမွာရဲသားငါးရာနဲ႕ဖမ္းဘို႕ဆီးဘို႕ေစာင့္ေနတယ္။
ဒီမိုကေရစီအစိုးရဆိုေတာ့အမ်ားကိုးကြယ္ၾကည္္ညိုရာေလးဆူဓါတ္ပံုေရႊတိဂံုေစတီရဲ႕ရင္ျပင္ေပၚတက္ျပီးဘရင္းဂန္းေတြစတင္းဂန္းေတြနဲ႕ဖမ္းဟယ္ဆီးဟယ္နဲ႕ဇာတ္ၾကမ္းမတိုက္ခ်င္ဘူး။ႏူးႏူးညံ့ညံ့ေလးကိုင္တြယ္ေနတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာ.. စႏၵကိႏၷရီဇာတ္ေတာ္ထဲကလို………
.ျဗဟၼဒတ္မင္းခြင္းလိုက္တဲ့ျမွားဒဏ္နဲ႕ေသအံ့ဆဲဆဲလင္ေတာ္ေမာင္ကိႏၷရာကိုအသက္ဆက္ေပးဘို႕ကိနၷရီမေလးကလွမ္းျပီးေတာင္းတဲ့ဆုကိုျဖည့္
ဆည္းေပးဘို႕တာဝတိ ံသာကေနဆင္းလာျပီးသိၾကားမင္းၾကီးဝင္ကယ္သလို….……..
.ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ဖခင္ၾကီးသခင္စိုးကိုဗမာ့ေခတ္ပိုင္ရွင္အယ္ဒီတာၾကီးဦးအုန္းခင္ကဝင္ကယ္ခဲ့တယ္။
ဗမာ့ေခတ္သတင္းစာကေနသခင္စိုးၾကီးဟာမယ္သီလရင္အသြင္ယူျပီးဘုရားေပၚကဆင္းေျပးလြတ္ေျမာက္သြားျပီဆိုျပီးေတာ.့လုပ္ၾကံသတင္းထဲ့တယ္။အစိုးရဘက္ကယံုတယ္။ဒါေၾကာင့္ရဲေတြကိုရုပ္သိမ္းသြားတယ္။

စာေတြ႕ကေနလက္ေတြ႕ဒီမိုကေရစီေခတ္ေရာက္ခါစ၊
တလေတာင္မျပည့္ေသးဘူးဆိုေတာ့……
သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ကိုအျပည့္အဝယံုၾကည္တယ္္။
ေအာက္ဂလိအာ၊ေဝဖန္တိုက္ခိုက္ေရးသားေပမဲ ့………
လုပ္ၾကံသတင္းဖန္တီးတဲ့အဆင့္အထိေတာ့ေရာက္မယ္မထင္ဘူး။
ဥပေဒကိုခ်ိဳးေဖါက္မယ္လို႕မထင္ဘူး။

သည္အေၾကာင္းကိုဦးအုန္းခင္ရဲ႕ဗမာ့ေခတ္ျခံထြက္ျဖစ္တဲ့ေၾကးမံုဦးေသာင္းေခၚေအာင္ဗလကဘီလူးတို႕ရြာဆိုတဲ့စာအုပ္မွာအေသးစိတ္ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။

ဦးအုန္းခင္ေၾကာင့္…သခင္စိုးၾကီးလြတ္ေျမာက္သြားတဲ့အေၾကာင္း။
အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ျပည္တြင္းစစ္ၾကီးက်ယ္ျပန္႕ျပီးအဓြန္႕ရွည္ခဲ့ေၾကာင္း…
ဆင္စြယ္ရြာလူသတ္ပြဲလိုရြာလံုကၽြတ္သတ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္းေဖၚျပခဲ့
ပါတယ္။

ဆက္ရန္

No photo description available.
Image may contain: text
Image may contain: text
Image may contain: text
Image may contain: text

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (၅) Militant Democracy (5)

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (၅) Militant Democracy (5)

ထြန္ းေက်ာ္ျငိမ္း။

ေရွ႕မွာေဖၚျပခဲ့တဲ့ဖစ္ရွာအိမ္းစ္ရဲ႕သေရာ္စာကိုဖတ္မိတဲ့အခါတိုင္းပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးကုိေျပးျမင္မိတယ္။
တေယာက္ကေတာ့၁၉ရာစုအေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာသတင္းစာေလာကကိုခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့သတင္းစာသူေဌးၾကီးWilliam Randolf Hearst ျဖစ္ျပီးက်န္တေယာက္ကေတာ့စာေရးသူတို႕ရဲ႕ေမြးရပ္ဌာနီကဗမာ့ေခတ္သတင္း စာပိုင္ရွင္ၾကီးဦးအုန္းခင္တို႕ဘဲျဖစ္ပါတယ္။
ဟာ့စ္Hearstနဲ႕ဦးအံုးခင္ဟာသည္ေလာကမွာကာလအားျဖင့္ေရွ႕နဲ႕ေနာက္အႏွစ္၁၀၀ေလာက္ျခားျပီးလူ လာျဖစ္ၾကသလိုေနရာေဒသအားျဖင့္လည္းအေရွ႕နဲ႕အောက္၊ျမန္မာနဲ႕အေမရိကန္မတူတဲ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ
ေမြး ဖြားေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။
တူညီတဲ့အခ်က္ေတြလည္းတခုမကရွိၾကပါတယ္။
ႏွစ္ဦးစလံုးဟာသတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ရွိတဲ့သူတို႕ရဲ႕လူမႈပတ္ဝန္းက်င္အေပၚၾသဇာသက္ေရာက္မႈရွိတဲ့သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးေတြျဖစ္ျပီးလစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီစံနစ္ရဲ႕လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးေသားခြင့္ဆိုတဲ့အေျခခံ
မူေၾကာင့္ၾကီးပြားခ်မ္းသာျပ္ီးၾသဇာၾကီးတဲ့သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးေတြဘဝကိုရရွိၾကသူေတြပါ။ဒီမိုကေရစီကိုဆန္႕က်င္သူေတြမဟုတ္ၾကပါဘူး။

သို႕ေပမဲ့ေမာက္မာမႈမာန္မာနၾကီးမားသူေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီမာန္မာနေတြေၾကာင့္ဒီမိုကေရစီကိုထိခိုက္နစ္နာဆုတ္ယုတ္ေစတဲ့စစ္ပြဲေတြကိုဖန္တည္းျခင္း၊အဓြန္႕ရွည္ေစျခင္းတို႕ကိုျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

ဝီလ်ံရန္းေဒါ့ဟာ့စ္ (William Randolf Hearst)
၁၈၉၈ကာလပတ္ဝန္းက်င္ကဝီလ်ံဟာ့စ္ဟာဆန္ဖရန္စစ္ကိုးအိတ္ဇဲမနား(San Francisco Examiner) ဆိုတဲ့သတင္းစာနဲ႕နယူးေယာက္ဂ်ာနယ္(New York Journal) ဆိုတဲ့နယူးေယာက္ျမိဳ႕ထုတ္သတင္းေတြရဲ႕
ထုတ္ေဝသူပိုင္ရွင္ၾကီးပါ။ဆံပင္မီးေလာင္လို႕လမ္းမေပၚမွာကိုယ္တံုးလံုးနဲ႕ထြက္လာရတဲ့မိန္းမပံုတို႕၊ဒိုင္းနမိုက္
ေခ်ာင္းကိုသၾကားခဲထင္ျပီးဝါးစားမိလို႕ေသဆံုးသြားတဲ့ေကာင္ကေလးပံုအစရွိတဲ့အလန္႕ထညက္သတင္းေတြ
ဓါတ္ပံုေတြနဲ႕လုပ္ၾကံသတင္းေတြနဲ႕လူအဖတ္မ်ားတဲ့yellow press အေပါစားသတင္းေတြ ေအာင္ျမင္ေနပါတယ္။သို႕ေပမဲ့အေပါစားသတင္းေတြရဲ႕သက္တမ္းကတိုျပီးၾကာရွည္သံုးစားလို႕မရဘူး။
အဲသည္ကာလျဖစ္တဲ့၁၈၉၈မွာအေမရိကန္ႏိုင္ငံဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္မိုင္ယားမီးMiamiျမိဳ႕နဲ႕မိုင္၉၀သာ
ေဝးတဲ့က်ဴးဘားႏိုင္ငံကိုစပိန္ကကိုလိုနီျပဳထားတယ္။က်ဴဘားျပည္သူေတြကကိုလိုနီေတာ္လွန္ေရးတရပ္ကိုဆင္ႏႊဲေနတယ္။သည္အေျခအေနမွာအေမရိိိကန္သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးဟာ့စ္ဟာေတာ္လွန္ေနတဲ့က်ဴးဘားေတြရဲ႕သတၱိကိုသေဘာက်တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။သည့္အျပင္အဲသည္ေခတ္ကတည္းကMonroe Doctrine ေခၚတဲ့အေမရိကန္ရဲ႕ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒကျပင္ပ(ဥေရာပ)ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႕အေမရိကတိုက္ရဲ႕ေတာင္နဲ႕ေျမာက္္ဘယ္ေနရာမွာမွလာေရာက္စြက္ဖက္သည္ကိုသည္းမခံေရးဆိုတဲ့့မူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမူဝါဒေၾကာင့္က်ဴးဘားသူပုန္ေတြကိုတိုက္ေနတဲ့စပိန္တပ္ေတြနဲ႕အေမရိကန္တို႕ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းသတင္းသမားေတြကၾကိဳတြက္ထားပါတယ္။စစ္ျဖစ္ျပီဆိုရင္ေတာ့စစ္ေျမျပင္သတင္းထူးေတြကရက္ဆက္မျပတ္ကိုဝင္လာေတာ့မွာပါ။ဒါေၾကာင့္က်ဴးဘားနဲ႕အေမရိကန္အၾကားျဖစ္မဲ့စစ္ကိုေျမွာ္ရင္းသူရဲ႕အေကာင္းဆံုးသတင္းေရးသမားေတြကိုက်ဴးဘားလႊတ္ျပီးအေမရိကန္နဲ႕စပိန္တို႕ကိုရန္တိုက္တဲ့ဇာတ္လမ္းမ်ိဳးစံုေရးခိုင္းတယ္။ဥပမာက်ဴးဘားကမ္းဆိုက္တဲ့ခရီးသည္တင္သေဘၤာမွာပါတဲ့အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးခရီးသည္ေတြကိုစပိန္အေကာက္အခြန္အရာရွိေတြကအဝတ္အစားအားလံုးခၽြတ္ခိုင္းေၾကာင္းသတင္းမ်ိဳးပါ။
သူ႕ရဲ႕အေကာင္းဆံုးပံုဆြဲပန္းခ်ီဆရာျဖစ္တဲ့(Frederic Remington) ဖက္ဒရစ္ရဲမင္းတန္း ကိုလည္းက်ဴးဘားကိုလႊတ္ထားပါတယ္။ ဘာမွ်ထူးျခားမႈမရွိတဲ့အေျခအေနမွာေနရတာၾကာလာေတာ့ျငီးေငြ႕လာတဲ့ပန္းခ်ီဆရာဟာသူေဌးဆီကိုခုလိုသံၾကိဳးရိုက္ပါတယ္……..

အားလံုးျငိမ္သက္လ်က္ရွိ။ ျပႆနာလံုးဝမရွိ။ စစ္လဲျဖစ္မွမဟုတ္။ ျပန္လာခ်င္သည္။

သူေဌးၾကီးဟာ့စHearstဆီကလည္းခုလိုသံၾကိဳးျပန္လာပါတယ္…….

ေနျမဲတိုင္းသာေနပါ။မင္းဘက္ကသာလိုအပ္တဲ့ဓါတ္ပံုေတြပို႕ေပးပါ။ငါဘက္ကစစ္ျဖစ္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းေပးမည္။

(In 1897, Remington became very bored by the lack of anything newsworthy in Cuba and cabled to Hearst, “Everything quiet. There is no trouble here. There will be no war. Wish to return.” In response to Remington’s message, Hearst reportedly replied, “Please remain. You furnish the pictures and I’ll furnish the war. )

ျဖစ္ခ်င္ေတာ့အဲသည္အခ်ိန္မွာဘဲဟာဗာနာဆိပ္ကမ္းမွာအေမရိကန္စစ္သေဘာၤတစီးဟာဆိုက္ကပ္ထားပါတယ္။တေန႕
သေဘာၤဝမ္းတြင္းမွာမေတာ္တဆမႈနဲ႕ယမ္းအိုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ျပီးစစ္ေဘာၤမီးေလာင္ၾကြမ္းပါတယ္။ဒီအျဖစ္အပ်က္ကိုအခြင့္
ေကာင္းယူျပီးဟာ့စ္ရဲ႕သတင္းစာေတြကစပိန္စစ္တပ္္ကဘဲေဖါက္ခြဲတိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေလဟန္လုပ္ၾကံျပီးေရးပါတယ္။
ဒီလုပ္ၾကံေရးသားမႈေတြေၾကာင့္အေမရိကန္နဲ႕စပိန္ႏိုင္ငံတို႕အၾကားတကယ္ဘဲစစ္ပြဲၾကီးျဖစ္ပြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

ဆက္ရန္

No photo description available.

Militant Democracy (4) ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၄)

Militant Democracy (4) ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၄)

ထြန္းေက်ာ္ျငိမ္း

လြတ္လပ္ေရးရျပီးလို႕လေတာင္မေစ့ေသးဘူးသခင္စိုးၾကီးဟာေရႊတိဂံုဘုရားေပၚတက္ျပီးဘုရားအကာအကြယ္ယူျပီးရခိုင္ျပည္မွာဦးစိႏၵာေခါင္းေဆာင္တဲ့အလံနီသူပုန္ေတြကိုညႊန္ျကားခ်က္ေတြေပးေနတယ္။
ရဲေတြကသတင္းရလို႕အလံုးအရင္းနဲ႕ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္၅၀၀ဘုရားေျခရင္းကေနဖမ္းဖို႕ေစာင့္ေနၾကတယ္။

သခင္စိုးနဲ႕အတူဂ်ပန္ေခတ္ဝန္ၾကီးသခင္ေလးေမာင္လည္းဘုရားေပၚရွိေနတယ္လို႕နယူးေယာက္တိုင္းသတင္းကဆိုပါတယ္။
တခ်ိန္ထဲမွာမူရ်ာဟစ္ကလည္းအေရွ႕ပါကစၥတန္နဲ႕ေပါင္းဘို႕လႈပ္လႈပ္ရြရျြဖစ္ေနျပီ။ဗမာမူဆလင္နဲ႕ပါတ္သက္လို႕ကၽြမ္းက်င္သူပညာရွင္ျဖစ္တဲ့
Moshe Yaegarအဆိုအရသခင္စိုးၾကီးရဲ႕အလံနီနဲ႕မူဂ်ာဟစ္သူပုန္ေတြမဟာမိတ္ဖြဲ႕ၾကတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။
ဖဆပလအစိုးရျပဳတ္က်ျပီးတဲ့အခါရခိုင္ျပည္ကို
သူတို႕မဟာမိတ္ႏွစ္ဖြဲ႕တဝက္စီခြဲယူၾကဘို႕သေဘာတူတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။

ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕၁၉၄၈ဇႏၷဝါရီလ၂၅ရက္ေန႕နယူးေယာက္တိုင္းသတင္းစာမွာပါတဲ့သတင္းနဲ႕မိုေရွေယဂါရဲ႕ဗမာျပည္မွမူဆလင္မ်ားစာအုပ္မွထုတ္ႏုတ္ခ်က္ကိုရွယ္ပါတယ္။

Image may contain: text
Image may contain: text

Militant Democracy (3) ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၃)

Militant Democracy (3) ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ(၃)

ထြန္းေက်ာ္ျငိမ္း။

ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္နဲ႕လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္ရွိတဲ့သတင္းမီဒီေတြရဲ႕အခြင့္အေရးဟာဒဂၤါးျပားရဲ႕ေခါင္းနဲ႕ပန္းလိုခြဲျခားလို႕မရႏိုင္ပါဘူး။
သို႕ေပမဲ့ဒီမိုကေရစီကိုဇတ္ဇတ္ၾကဲကာကြယ္ေရးအျမင္နဲ႕ၾကည့္ရင္ခုေခတ္အေခၚအရမီဒီယာလြတ္လပ္မႈဟာဒီမိုကေရစီကိုအရိႈက္ထိေအာင္ထိုးႏွက္ႏိုင္တဲ့အားနည္းခ်က္ျဖစ္သလိုကိုင္တြယ္ရာမွာလည္းအလြန္ကိုသိမ္ေမြ႕တဲ့မ်က္ႏွာစာျဖစ္တယ္။ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုတိုက္ခိုက္သူေတြဟာသတင္းစာလြတ္လပ္မႈကိုအားယူျပီးတိုက္ခိုက္ေလ့ရွိၾကတယ္။အစိုးရလုပ္သူေတြအေနနဲ႕သတင္းစာဆရာေတြကိုအလြန္ေအာင့္အီးသည္းခံျပီးဆက္ဆံခဲ့ၾကရတယ္။ဒါဟာေခတ္အဆက္ဆက၊္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအသီးသီးမွာပါဘဲ။

၁၇၈၈ခုႏွစ္အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕အေျခခံဥပေဒကိုမက္ဆက္ခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္မွာမဲေပးေထာက္ခံအတည္ျပဳခဲ့တဲ့လႊတ္ေတာ္အမတ္ Fisher Amesဖစ္ရွားအိမ္းစဟာသတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႕ပတ္သက္ျပီးခုလိုကလိခဲ့ဘူးရိခဲ့ဘူးပါတယ္။

ႏွစ္ေပါင္း၂၀၀ေက်ာ္ေလာက္ကသတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္နဲ႕ပတ္သက္ျပီးဖစ္ရွားအိမ္းစFisher Ames aရးတဲ့စာ။

(ကၽြန္ေတာ္တို႕ဟာ၊သတင္းစာလြတ္လပ္မႈ(freedom of the press)ရဲ႕မိတ္ေဆြေတြပါ။
အသဲႏွလံုးေတြထည္းဝိဥာဥ္လိပ္္ျပာထည္းကကိုခင္မင္ရတဲ့ဲမိတ္ေဆြေတြပါ။
သို႕ေသာ္လည္းဗ်ာ…..
သည္သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတဲ့ျပည့္တန္ဆာမဟာ
ေလဘာတီလြတ္လပ္ေရးနဲ႕လက္တြဲေဖၚပါတဲ့။ေရာင္းရင္းအေပါင္းအသင္းေတြတဲ့။

ဘယ္္ကေနဘယ္လိုဆက္စပ္သလဲေတာ့မသိပါဘူး
သူဟာက်ဳပ္တို႕ရဲ႕လြတ္လပ္ေရးကို
ထိေရာက္စြာအေထာက္အကူျပဳတဲ့အရံတပ္လည္းျဖစ္ျပန္ဆိုဘဲ။

အဲ၊သူစိတ္၀င္စားတဲ့သတင္းအရင္းအျမစ္မ်ားျဖစ္လိုက္လို႕ကေတာ့
အရိပ္သဖြယ္အေနာက္ကေနထပ္ခ်ပ္လိုက္ျပီသာမွတ္။
သည္လိုအလိုက္ခံရသူဟာ….
ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ေလွ်ာက္ေနဦးေတာ့
သူ႕မီးေရာင္ေအာက္အထိုးခံေနရတဲ့
ကိုယ့္အရိပ္ကိုလွမ္းျပီးၾကည့္လိုက္ရင္
ဖုံေတာထဲ၊ေပေရညစ္ပတ္ေနတဲ့
ဖုတ္လူးမင္းသားအသြင္သာ
ျမင္ရလိမ့္မယ္။

သတင္းစာလြတ္လပ္မႈဆိုတာဟာ…..
တကယ္ေတာ့
ေဖါက္ျပန္တယ္၊ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္တယ္၊
မရိုးမသားလွည့္စားတတ္တယ္
မီးေလာင္ရာေလပင့္လုပ္တတ္တယ္
စင္ၾကယ္တဲ့သီလဂုဏ္ကို
သိကၡာလံုးဝကင္းမဲ့သြားေအာင္လုပ္တတ္တယ္။
ဂိုဏ္းဂနအကြဲအျပဲေတြကိုလဲေတာမီးသဖြယ္
က်ယ္သထက္က်ယ္ေအာင္
မီးေမႊးေပးရံုတင္မက
အဆိပ္လူးလက္နက္ေတြနဲ႕
တတ္ဆင္ေပးတတ္ေသးတယ္။

အဆံုးမေတာ့
သူကိုယ္တိုင္ဟာ
သူ႕ရဲ႕အၾကီးဆံုးရန္သူ
ျဖစ္ေနေတာ့တယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဲဆိုေတာ့
သူဟာမတရားအာဏာလုသူ၊
အာဏာသိမ္းသူတို႕ရဲ႕မဟာမိတ္လဲျဖစ္ေနတတ္ျပန္တယ္
သူ႕ရဲ႕မေကာင္းေၾကာင္းေတြကိုသာေျပာၾကေၾကးဆို
အက်ယ္၊အက်ယ္မဆံးုႏိုင္ဖြယ္ပါ။

သူဟာအဂၤလန္မွာလဲရွိတယ္၊
က်ဳပ္တို႕ဆီမွာလဲ၇ွိတယ္
ေနရာတကာမွာ……
သူရွိတယ္။

တကယ္ေတာ့သူဟာ….
အဖိုးတန္တဲ့ဲျဂိဳလ္ေကာင္
မရွိမျဖစ္တဲ့ျပႆနာေကာင္
ျပီးေတာ့
သူမရွိရင္လြတ္လပ္မႈဆိုတာလဲရွိေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး။

ဖစ္ရွားအိမ္းမ္စ္(အေမရိကန္ေအာက္လြတ္ေတာ္အမတ္ ၁ရ၈၉မွ၁ရ၉၇)

We are, heart and soul, friends to the freedom of the press. It is however, the prostituted companion of liberty, and somehow or other, we know not how, its efficient auxiliary. It follows the substance like its shade; but while a man walks erect, he may observe that his shadow is almost always in the dirt. It corrupts, it deceives, it inflames. It strips virtue of her honors, and lends to faction its wildfire and its poisoned arms, and in the end is its own enemy and the usurper’s ally, It would be easy to enlarge on its evils. They are in England, they are here, they are everywhere. It is a precious pest, and a necessary mischief, and there would be no liberty without it.

Fisher Ames
(1758-1808), American statesman, orator and political writer
Review of the Pamphlet on the State of the British Constitution, 1807

Militant Democracy ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (၂)

Militant Democracy ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (2)

ဒီမိုကေရစီႏွင့္မီဒီယာက႑
ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းမွာပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုမ႑ဳိုင္ျပဳျပီးလြတ္လပ္
ေသာျပည္ေထာင္စုသမတျမန္မာႏိုင္ငံကိုထူေထာင္ခဲ့တဲဲဲ့ျဖစ္စဥ္ဟာကမၻာ့သမိုင္းရဲ႕ႏိုင္ငံေရးေရစီးေၾကာင္းၾကီးေတြရဲ႕ဆံုမွတ္မွာျဖစ္ေပၚခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျပီးေတာ့သည္ေရစီးေၾကာင္းၾကီးေတြဟာအျပိဳင္အဆိုင္အသီးသီးရဲ႕(existential struggle) ျဖစ္တည္ရွင္သန္မႈအတြက္ဗိုလ္လုပြဲဆင္
ႏႊဲေနၾကတာျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျပင္းထန္လွတဲ့သူေသကိုယ္ေသအက်ိတ္အနယ္ပြဲျဖစ္တယ္။
The Burmese independence and establishment of parliamentary democracy occurred at the intersection of decolonization and impending onset of ideological conflict called the Cold War .

အဲသည္ေခတ္သမိုင္းရဲ႕ျပိဳင္ဘက္္ေရစီးေၾကာင္းၾကီးေတြကေတာ့……
ကိုလိုနီစံနစ္ဖ်က္သိမ္းေရးတိုက္ပြဲနဲ႕ကြန္ျမဴနစ္နဲ႕ဒီမိုကေရစီဝါဒေရးရာအေရွ႕အေနာက္တိုက္ပြဲတို႕ပါဘဲ။

အားသန္တဲ့ေရစီးေၾကာင္းေလးရပ္ဆံုရာမို႕အင္မတန္ျပင္းထန္ျပီးအားၾကီးတဲ့ဝဲၾသဃၾကီးေတြျဖစ္ေပၚေနေစပါတယ္။သည္ဝဲၾသဃၾကီးေတြကိုခဲခဲယဥ္းယဥ္းျဖတ္ေက်ာ္ျပီးေတာ့ကာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႕အေပါင္းပါေတြဟာတိုင္းရင္းသားအားလံုးရဲ႕အကူအညီနဲ႕အင္အားေတြြြကိုစုစည္းျပီးေတာ့ပါလီမန္ဒီမိုေရစီ္စံနစ္ကိုမ႑ိဳင္ျပဳျပီးေတာ့ကာဆိုရွယ္လစ္စံနစ္(ဝါ)ဆိုရွယ္ဒီမိုကေရစီမူဝါဒကိုအေျခခံတဲ့လြတ္လပ္တဲ့ျပည္ေထာင္သမတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးကိုတည္ေထာင္္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါ္တယ္။

ဒီလိုခဲခဲယဥ္းယဥ္းတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ကိုဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးလုပ္လိုသူေတြကလည္းမရွားပါဘူး(လုပ္ငန္းၾကီးေတြျပည္သူပိုင္အသိမ္းခံရလို႕၊အသိမ္းခံရေတာ့မွာမို႕အညိွဳးထားတဲ့နယ္ခ်ဲ႕အဂ္လိပ္ကြန္ဆားေဗးတစ္ေတြနဲ႕ကုန္သည္ၾကီးေတြ၊ေျမအသိမ္းခံရတဲ့တိုင္းရင္းသားေျမပိုင္ရွင္ၾကီးေတြ(လုပ္ၾကံမႈၾကီးမွာအသံုးခ်ခဲ့တဲ့လက္နက္ေတြ
ကိုထုတ္ေပးသူေတြ၊တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈကိုေျမွာက္ေပးခဲ့သူေတြ)၊ျပီးေတာ့…….

အလံနီအလံျဖဴစတဲ့ဝါဒေရးရာအရဆန္႕က်င္ဘက္ႏိုင္ငံေရးအဇြဲ႕အစည္းေတြ…..

သူတို႕ရဲ႕အာေဘာ္သတင္းစာေတြစသည္တို႕ကလည္း၁၉၄၅-၄၆ခုႏွစ ္ေလာက္ကစလို႕ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႕လက္တြဲျပီးသူတို႕လက္ေအာက္မခံတဲ့က်န္လြတ္လပ္လႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ေတြကို၊သံေသးသံေၾကာင္မ်ိဳးစံုနဲ႕တိုက္ခိုက္ေနၾကျပီျဖစ္ပါတယ္။နယ္ခ်ဲ႕အာေဘာ္ျဖစ္တဲ့ရန္၈ြန္းလစ္ဘေရတာ(Rangoon Liberator)တို႕၊လက္ဝဲသတင္းစာျပည္သူ႕အာဏာ
တို႕လိုကေနေပါ့။
ဗိုလ္ခ်ဳ႔ပ္ရွိစဥ္အခါကအဂၤလိပ္အစိုးရနဲ႕ေဆြးေႏြးျပီးရယူမဲ့လြတ္လပ္ေရးကိုကန္႕ကြက္တယ္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးျပန္ေတာ့လည္း့ေရႊရည္စိမ္ပါဆိုျပီးဆန္႕က်င္တယ္။အာဏာရယူေရးယွဥ္ျပိဳင္သူႏိုင္ငံေရးဆန္႕က်င္ဘက္ေတြမို႕အံ့ၾသစရာအဆန္းအက်ယ္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။

ဆန္းတာကဗမာ့ေခတ္လိုသတင္းစာမ်ိဳးပါ။ဖဆပလနဲ႕အာဏာျပိဳင္ဘက္လဲမဟုတ္။ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႕က်င္သူလို႕လည္းသူနဲ႕တြဲလုပ္ဘူးသူဆရာေအာင္ဗလကဆိုပါတယ္။

၁၉၄၅ခုဒီဇဘၤာလမွာဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာဘုရင္ခံေဒၚမန္စမစ္ရဲ႕အျငွိဳးတၾကီးတိုက္ခိုက္မႈကိုအလူးအလဲရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အခ်ိန္ပါ။
အဲသည္္ေရွ႕ေအာက္တိုဘာလမွာသခင္ထြန္းအုပ္ကစစ္အတြင္းသထံုနားကရြာမွာမူဆလင္ဘာသာဝင္သူၾကီးတေယာက္ကိုဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္းဆန္းကကိုယ္တိုင္ေသဒဏ္ေပးျပီးကိုယ္တိုင္လွံစြပ္နဲ႕ထိုးသတ္ခဲ့ပါတယ္ဆိုျပီးဘုရင္ခံကိုတိုင္ၾကားပါတယ္။သည္စြဲခ်က္ကိုမူတည္ျပီးဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုၾကည့္လို႕မရတဲ့
ဘုရင္ခံေဒၚမန္စမစ္ကလူသတ္မႈနဲ႕တရားစြဲျပီးေသဒဏ္ေပးအျပတ္ရွင္းဘို႕ၾကံစည္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။အက်တ္အနယ္ကာလဆိုရင္လည္းမမွားပါဘူး။

သည္အခ်ိန္မွာဗမာ့ေခတ္ကႏိုင္ငံေရးဒါးျပတိုက္ျခင္းေလာဆိုတဲ့ေဆာင္းပါးနဲ႕တိုက္ခိုက္ပါတယ္။

ေဖၚျပပါ၁၉၄၅ခုဒီဇဘၤာလ၁၃ရက္မွာက်င္းပတဲ့ဖဆပလအလုပ္အမႈေဆာင္အစည္းအေဝးမွတ္တမး္အရကိုၾကည့္ရင္…..

ဗမာ့ေခတ္ရဲ႕ႏိုင္ငံေရးဒါးျပတိုက္ျခင္းေလာဆိုတဲ့ေဆာင္းပါးကိုလ်စ္လ်ဴရႈလိုက္ဘို႕ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႕တကြအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ကဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။
စာေရးသူအထင္ကေတာ့……သတင္းစာပိုင္ရွင္တဦးအေနနဲ႕ငါဘာေကာင္ဘဲေဟ့ဆိုျပီး
ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ဆိုသူေတြကိုုအေမာက္ေထာင္ျပတဲ့အျပဳအမူပါ။
အသိအမွတ္ျပဳခံခ်င္သူေတြလုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတဲ့အမူအက်င့္မဟုတ္ပါလား။
အဲသည္အခ်ိန္ကရ်ာနယ္ေဂ်ာ္ဦးခ်စ္ေမာင္၊ျမန္မာ့အလင္းဦးတင္၊တို႕ဟာဖဆပလအလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္ECေတြပါ။ လူထုဦးလွကေတာ့မႏၱေလးဖဆပလဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ဝင္ညီလာခံကိုယ္စားလွယ္ပါ။
နာမည္ၾကီးသတင္းစာ၊မီဒီယာသမားေတြအားလံုးလြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာပါဝင္ေနၾကပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ဗမာ့ေခတ္ဦးအုန္းခင္တစခန္းထျခင္းျဖစ္တယ္လို႕ယူဆႏိုင္ပါတယ္။
စာေရးသူတို႕ငယ္စဥ္ကအသဲစြဲစတီရီယိုေတးေခတ္အဆုိေတာ္ၾကီ:ဘိုဘိုဟန္ရဲ႕
နင္ဘယ္သူလဲ၊ငါဘိုဘိုဟန္…….
ဆိုတဲ့ေတးသီခ်င္းတပုဒ္ရဲ႕ေခါင္းစဥ္လိုသာျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

ထြန္းေက်ာ္ျငိမ္း။

ဆက္ရန္

၁၉၄၅ခုႏွစ္ဒီဇၤဘာလ၁၃ရက္တြင္က်င္းပေသာဖဆပလအလုပ္အမႈေဆာင္အစည္းေဝးမွတ္တမ္း။

Image may contain: 1 person, text
No photo description available.
No photo description available.