Monthly Archives: March 2019

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ Militant Democracy တဲ့

လုပ္ေနၾကအတိုင္းအသစ္ထြက္သည့္စာအုပ္ေတြကိုျမည္းစမ္းၾကည့္ရင္းသည္ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီေခါင္းစဥ္ကို
စိတ္ဝင္တစားၾကည့္မိသည္။

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ Militant Democracy တဲ့

သည္ေခါင္းစဥ္ရဲ႕အဓိပၸါယ္ကေတာ့……
ဒီမိုကေရစီစံနစ္နဲ႕ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ကိုဒီမိုကေရစီကိုမယံုၾကည္သူတို႕ကဝိုက္ခိုက္လာသည္ရွိေသာ္ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲတဲ့…..

သိတဲ့အတိုင္းဘဲ
ဒီမိုကေရစီစံနစ္ဆိုတာကမိမိတို႕စံနစ္အတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားတိုင္းဟာဒီမိုကေရစီရဲ႕အႏွစ္အရသာျဖစ္တဲ့၊သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ေရးသားထုတ္ေဝခြင့္တို႕၊လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္တို႕၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊
ဥပေဒျပဳအစရွိတဲ့ေနရာေတြမွာအေရြးခ်ယ္ခံခြင့္စတဲ့အခြင့္ေရးကိုအျပည့္အဝရွိၾကပါတယ္။

သို႕ေပမဲ့ဒီိမို္ကေရစီ္အခြင့္အေရးကိုသံုးျပီးသည္ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုဘဲပ်က္လိုပ်က္စီးလုပ္သူေတြရွိေနတဲ့အခါ
သည္လိုလူေတြ၊သည္လိုႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကိုသူတို႕ရပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့အခြင့္အေရးေတြသံုးခြင့္ေပးျပီးျပည္သူေတြတျမတ္တႏိုးတည္
ေဆာက္ထားတဲ့ဒီမိုကေ၇စီကိုဖ်က္ဆီးခြင့္ေပးသင့္၊မေပးသင့္။
သည္လူေ တြသို႕မဟုတ္ပါတီတရပ္ရဲ႕ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးေတြကိုျပည္သူတရပ္လံုးအတြက္ေဆာက္တည္ထားတဲ့ဒီမိုကေရစီစံနစ္
တး္တန္႕ေရးအတြက္ပိတ္ပင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္းဘယ္လိုစံေတြနဲ႕ကိုက္ညီမွပိတ္ပင္သင့္သလဲဆိုတဲ့ေမးခြန္းေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီးက်မ္း
အေစာင္ေစာင္ျပဳစုေနဆဲေတြ႕ရွိရတယ္။

Militant Democracy ဆိုတဲ့ေဝါဟာရကိုထြင္ျပီးသံုးသူကေတာ့( Karl Loewenstein )တဲ့ဂ်ာမန္ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ဒႆနိကဆရာၾကီးဘဲျဖစ္တယ္။
ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံကေနျပီးဟစ္တလာအာဏာရတဲ့အခ်ိန္မွာအေမရိကန္ကိုထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ပညာရွင္လည္းျဖစ္တယ္။
သူ႕အဆိုအရ…ပထမနဲ႕ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးႏွစ္ခုအၾကားမွာတည္၇ွိခဲ့တဲ့ (Weimar)ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံရဲ႕ဝိုင္မာဒီမိုကေရစီေခတ္ဟာဇတ္ဇတ္ၾကဲၾကဲမခုခံခဲ့လို႕ဟစ္တလာလက္္ထည္းက်ေရာက္ပ်က္စီးဆံုးရံႈးခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္တဲ့။

၁၉၂၃မွာဟစ္တလာရဲ႕NSDPနာဇီပါတီဟာအမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရး(national revolution)ဆင္ႏႊဲဘို႕စီစဥ္သတဲ့။ဒါေပမဲ့ရည္၇ြယ္တဲ့အတိုငး္ဘာလင္အထိခ်ီတက္ပြဲမလုပျ္ဖစ္ဘဲျမဴနစ္ျမိဳ႕မွာတင္လက္နက္ကိုင္ရဲေတြနဲ႕တိုက္ပြဲျဖစ္ျပီးဟစ္တလာရဲ႕လက္ရံုးဂိုးရင္း( Göring )ကဒဏ္ရာရတယ္။ဟစ္တလာကပုခုန္းအဆစ္ျပဳတ္သြား႕တယ္။ေနာက္လိုက္နာဇီ(၁၄)ေယာက္ေသဆံုးျပီးအပစ္အခတ္ေတြၾကားကေနေခါင္းေဆာင္ၾကီးဟစ္တလာထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားေပမဲ့ေနာက္ဆံုးေတာ့Landsbergဆိုတဲ့ေထာင္ထည္းေရာက္သြားတယ္။
တသက္စာသခၤန္းစာကိုလည္းရသြားသတဲ့။

အဲဒီသခၤန္းစာကေတာ့…..
ေခတ္မွီႏိုင္ငံေတာ္ (modern state) ဆိုတာအင္အားၾကီးမားလွတယ္။ေတာ္လွန္ေရးဘာညာဆိုတဲ့ထိပ္တိုက္ရယ္ဒီကယ္နည္းနဲ႕အာဏာကိုဘယ္လိုမွသိမ္းယူႏိုင္မွာမဟုတ္ဘူး။
အာဏာကိုႏိုင္ငံေတာ္ယႏၱရား”machinary of the state”ထဲဝင္ယူမွရမယ္လို႕ဟစ္တလာတေယာက္သေဘာေပါက္သြားတယ္လို႕ဆိုတယ္။
ဒီေတာ့ကာအာဏာကိုလက္ဝယ္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ဖို႕ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးဂိမ္း(game of democratic politics)ထည္းဝင္ျပီးေဆာ့မွရမယ္ဆိုလဲဝင္ေဆာ့ရံုေပါ့လို႕သေဘာထားသတဲ့။
နာဇီေတြရဲ႕ဗ်ဴဟာမွာအဓိကဗဟိုက်တဲ့အခ်က္ကေတာ့”သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ဘဲျဖစ္ပါတယ္”။စာနယ္ဇင္းေတြကတဆင့္ေတာက္လိုက္ေတြေမြးမယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲဝင္အေရြးခံမယ္။Weimar သမတႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕အေျခခံဥပေဒကေပးအပ္တဲ့လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကိုကိုင္စြဲျပီးဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေနျပီးတရားဝင္ေတာ္လွန္ေရးကိုဆင္ႏႊဲမယ္။

မဟာဗ်ဴဟာကေတာ့ရိုးရိုးရွင္းရွင္းေလးပါဘဲ။

အလားတူဗ်ဴဟာကိုလြတ္လပ္ေရးရကာစအရပ္သားအစိုးရေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေလ့လာႏိုင္ေတြရွိႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီကိုယံုၾကည္သည့္ေဒါက္တာဘေမာ္၊သခင္ဗစိန္တို႕ဦေဆာင္သည့္ပါတီမ်ားမွာလူထုကိုဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည့္အင္အားမရွိ။
လူနည္းစုျဖစ္တဲ့တရားဝန္ၾကီးေဟာင္းေဒါက္တာေအးေမာင္ဟာအေမရိကန္လိုလားသူ၊တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေဆာင္ပုဒ္(rule of law)
လက္ဝယ္မခ်ေဆာင္ထားတဲ့လက်္ာႏိုင္ငံေရးသမားၾကီးျဖစ္ပါတယ္။လူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ေျမေပၚကြန္ျမဴနစ္၊ဆိုရွယ္နီေတြနဲ႕စုေပါင္းျပီး
ျပည္သူ႕ညီညြတ္ေရးနဲ႕တရားမွ်တေရး(ပမညတ)ပါတီဖြဲ႕ျပီးအဲသည္ပါတီရဲ႕ဥကၠဌအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
အဓိကအတိုက္အခံပါတီျဖစ္တဲ့ပမညတပါတီဝင္အမ်ားစုဟာ Weimar Germany မွနာဇီပါတီကဲ့သို႕ပင္ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီကိုမယံုၾကည္။
ေျမေပၚမွာေနျပီးဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွပစၥည္းမဲ့ေတာ္လွန္ေရးကိုဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကပါတယ္။
ရန္ကုန္ေတာတြင္းတေနရာမွာပါ။
တေကယ္ေတာ့ေတာတြင္းမွဗကပႏွင့္အလံနီပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာရန္ကုန္ျမိဳ႕ေပၚမွာတင္အက်ေနရင္းေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ေနၾက
တာျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္မွဴးခ်စ္ေကာင္းဟာပမညတအမတ္အိမ္တြင္တည္းခိုေနရင္းအဖမ္းံခံရပါတယ္။
ေတာတြင္းဗကပအဆက္အသြယ္ျဖစ္သည့္ဦးၾကီးျမင့္ဟာဒုဦးစီးခ်ဳပ္ဗိုလ္ေက်ာ္ေဇာအိမ္တြင္ေနထိုင္ေနပါတယ္။
ဦဝင္းသားဦးတင္ေမာင္ဝင္း(ကိုတြတ္)၏ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးသမားစာအုပ္မွာဖဆပလကြဲသည့္ကာလအတြင္း
သူ၏အေဒၚအဆက္ျဖင့္ရန္ကုန္ဆင္ေျခဖုန္းတြင္ေရာက္ေနသည့္ဆရာခ်စ္ႏွင့္ပင္သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုႏိုင္ခဲ့တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။
သခင္တင္ျမ၊ရဲေဘာ္ခ်မ္းေအးတိုကသည္လည္းရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ရွိေနစဥ္အဖမ္းခံရျခင္းျဖစ္သည္။နာမည္မၾကိးေသာေျမေအာက္သူပုန္
အမ်ားအျပားကိုလည္းရန္ကုန္ျမိဳ႕ေပၚမွာပင္မိတာျဖစ္ပါတယ္။
ေျမေပၚအတိုက္အခံမ်ား၊ကြန္ျမူနစ္ေက်ာင္းသားမ်ား၊စာေပသမား၊သမားစသည္တို႕ပင္ေတာတြင္းႏွင့္ေဗ်ာင္ဆက္သြယ္ေနထိုင္သြားလာေနၾကပါတယ္။
ကိုသန္း(ၾကည့္ျမင္တိုင္)ေရးတဲ့စာအုပ္မွာေတာင္ငူဖက္သို႕သြားျပီးKNDOႏွင့္သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုသည့္အေၾကာင္းကိုေဝေဝဆာဆေဖၚျပဘူးပါတယ္။
တကယ္ေတာ့
လက္နက္ကိုင္သူပုန္မ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္အားေပးကူညီမႈကိုပင္ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးအျဖစ္တဖက္သတ္မွတ္ယူထားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
စဥ္စစ္ဖဆပလေခတ္ဒီမိုကေ၇စီစံနစ္ဟာဝိုင္မာဂ်ာမဏီေခတ္၏ဒီမိုကေရစီထက္ပင္ေလ်ာ့ရဲျပီးရက္ေရာလွပါတယ္။
အိမ္ေစာင့္အစိုးရေခတ္ေရာက္မွဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ကဂယ္ေပါက္ေတြကိုပိတ္လိုက္တာေၾကာင့္ရန္ကုန္ေတာတြင္းမွေျမေအာက္သူပုန္မ်ားေတြ
တရားဝင္လက္နက္ကိုင္သူပုန္ထခြင့္ဆိုတဲ့ဒီမိုကေ၇စီအခြင့္အေရးတရပ္ဆံုးရံႈးသြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ဆက္ရန္

Image may contain: text

Image may contain: 1 person

No photo description available.

Image may contain: one or more people and text