ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (၅) Militant Democracy (5)

ဇတ္ဇတ္ၾကဲဒီမိုကေရစီ (၅) Militant Democracy (5)

ထြန္ းေက်ာ္ျငိမ္း။

ေရွ႕မွာေဖၚျပခဲ့တဲ့ဖစ္ရွာအိမ္းစ္ရဲ႕သေရာ္စာကိုဖတ္မိတဲ့အခါတိုင္းပုဂၢိဳလ္ႏွစ္ဦးကုိေျပးျမင္မိတယ္။
တေယာက္ကေတာ့၁၉ရာစုအေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာသတင္းစာေလာကကိုခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့သတင္းစာသူေဌးၾကီးWilliam Randolf Hearst ျဖစ္ျပီးက်န္တေယာက္ကေတာ့စာေရးသူတို႕ရဲ႕ေမြးရပ္ဌာနီကဗမာ့ေခတ္သတင္း စာပိုင္ရွင္ၾကီးဦးအုန္းခင္တို႕ဘဲျဖစ္ပါတယ္။
ဟာ့စ္Hearstနဲ႕ဦးအံုးခင္ဟာသည္ေလာကမွာကာလအားျဖင့္ေရွ႕နဲ႕ေနာက္အႏွစ္၁၀၀ေလာက္ျခားျပီးလူ လာျဖစ္ၾကသလိုေနရာေဒသအားျဖင့္လည္းအေရွ႕နဲ႕အောက္၊ျမန္မာနဲ႕အေမရိကန္မတူတဲ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ
ေမြး ဖြားေနထိုင္ခဲ့ၾကတာပါ။
တူညီတဲ့အခ်က္ေတြလည္းတခုမကရွိၾကပါတယ္။
ႏွစ္ဦးစလံုးဟာသတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ရွိတဲ့သူတို႕ရဲ႕လူမႈပတ္ဝန္းက်င္အေပၚၾသဇာသက္ေရာက္မႈရွိတဲ့သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးေတြျဖစ္ျပီးလစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီစံနစ္ရဲ႕လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုေရးေသားခြင့္ဆိုတဲ့အေျခခံ
မူေၾကာင့္ၾကီးပြားခ်မ္းသာျပ္ီးၾသဇာၾကီးတဲ့သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးေတြဘဝကိုရရွိၾကသူေတြပါ။ဒီမိုကေရစီကိုဆန္႕က်င္သူေတြမဟုတ္ၾကပါဘူး။

သို႕ေပမဲ့ေမာက္မာမႈမာန္မာနၾကီးမားသူေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီမာန္မာနေတြေၾကာင့္ဒီမိုကေရစီကိုထိခိုက္နစ္နာဆုတ္ယုတ္ေစတဲ့စစ္ပြဲေတြကိုဖန္တည္းျခင္း၊အဓြန္႕ရွည္ေစျခင္းတို႕ကိုျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။

ဝီလ်ံရန္းေဒါ့ဟာ့စ္ (William Randolf Hearst)
၁၈၉၈ကာလပတ္ဝန္းက်င္ကဝီလ်ံဟာ့စ္ဟာဆန္ဖရန္စစ္ကိုးအိတ္ဇဲမနား(San Francisco Examiner) ဆိုတဲ့သတင္းစာနဲ႕နယူးေယာက္ဂ်ာနယ္(New York Journal) ဆိုတဲ့နယူးေယာက္ျမိဳ႕ထုတ္သတင္းေတြရဲ႕
ထုတ္ေဝသူပိုင္ရွင္ၾကီးပါ။ဆံပင္မီးေလာင္လို႕လမ္းမေပၚမွာကိုယ္တံုးလံုးနဲ႕ထြက္လာရတဲ့မိန္းမပံုတို႕၊ဒိုင္းနမိုက္
ေခ်ာင္းကိုသၾကားခဲထင္ျပီးဝါးစားမိလို႕ေသဆံုးသြားတဲ့ေကာင္ကေလးပံုအစရွိတဲ့အလန္႕ထညက္သတင္းေတြ
ဓါတ္ပံုေတြနဲ႕လုပ္ၾကံသတင္းေတြနဲ႕လူအဖတ္မ်ားတဲ့yellow press အေပါစားသတင္းေတြ ေအာင္ျမင္ေနပါတယ္။သို႕ေပမဲ့အေပါစားသတင္းေတြရဲ႕သက္တမ္းကတိုျပီးၾကာရွည္သံုးစားလို႕မရဘူး။
အဲသည္ကာလျဖစ္တဲ့၁၈၉၈မွာအေမရိကန္ႏိုင္ငံဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္မိုင္ယားမီးMiamiျမိဳ႕နဲ႕မိုင္၉၀သာ
ေဝးတဲ့က်ဴးဘားႏိုင္ငံကိုစပိန္ကကိုလိုနီျပဳထားတယ္။က်ဴဘားျပည္သူေတြကကိုလိုနီေတာ္လွန္ေရးတရပ္ကိုဆင္ႏႊဲေနတယ္။သည္အေျခအေနမွာအေမရိိိကန္သတင္းစာပိုင္ရွင္ၾကီးဟာ့စ္ဟာေတာ္လွန္ေနတဲ့က်ဴးဘားေတြရဲ႕သတၱိကိုသေဘာက်တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။သည့္အျပင္အဲသည္ေခတ္ကတည္းကMonroe Doctrine ေခၚတဲ့အေမရိကန္ရဲ႕ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒကျပင္ပ(ဥေရာပ)ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႕အေမရိကတိုက္ရဲ႕ေတာင္နဲ႕ေျမာက္္ဘယ္ေနရာမွာမွလာေရာက္စြက္ဖက္သည္ကိုသည္းမခံေရးဆိုတဲ့့မူျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမူဝါဒေၾကာင့္က်ဴးဘားသူပုန္ေတြကိုတိုက္ေနတဲ့စပိန္တပ္ေတြနဲ႕အေမရိကန္တို႕ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းသတင္းသမားေတြကၾကိဳတြက္ထားပါတယ္။စစ္ျဖစ္ျပီဆိုရင္ေတာ့စစ္ေျမျပင္သတင္းထူးေတြကရက္ဆက္မျပတ္ကိုဝင္လာေတာ့မွာပါ။ဒါေၾကာင့္က်ဴးဘားနဲ႕အေမရိကန္အၾကားျဖစ္မဲ့စစ္ကိုေျမွာ္ရင္းသူရဲ႕အေကာင္းဆံုးသတင္းေရးသမားေတြကိုက်ဴးဘားလႊတ္ျပီးအေမရိကန္နဲ႕စပိန္တို႕ကိုရန္တိုက္တဲ့ဇာတ္လမ္းမ်ိဳးစံုေရးခိုင္းတယ္။ဥပမာက်ဴးဘားကမ္းဆိုက္တဲ့ခရီးသည္တင္သေဘၤာမွာပါတဲ့အေမရိကန္အမ်ိဳးသမီးခရီးသည္ေတြကိုစပိန္အေကာက္အခြန္အရာရွိေတြကအဝတ္အစားအားလံုးခၽြတ္ခိုင္းေၾကာင္းသတင္းမ်ိဳးပါ။
သူ႕ရဲ႕အေကာင္းဆံုးပံုဆြဲပန္းခ်ီဆရာျဖစ္တဲ့(Frederic Remington) ဖက္ဒရစ္ရဲမင္းတန္း ကိုလည္းက်ဴးဘားကိုလႊတ္ထားပါတယ္။ ဘာမွ်ထူးျခားမႈမရွိတဲ့အေျခအေနမွာေနရတာၾကာလာေတာ့ျငီးေငြ႕လာတဲ့ပန္းခ်ီဆရာဟာသူေဌးဆီကိုခုလိုသံၾကိဳးရိုက္ပါတယ္……..

အားလံုးျငိမ္သက္လ်က္ရွိ။ ျပႆနာလံုးဝမရွိ။ စစ္လဲျဖစ္မွမဟုတ္။ ျပန္လာခ်င္သည္။

သူေဌးၾကီးဟာ့စHearstဆီကလည္းခုလိုသံၾကိဳးျပန္လာပါတယ္…….

ေနျမဲတိုင္းသာေနပါ။မင္းဘက္ကသာလိုအပ္တဲ့ဓါတ္ပံုေတြပို႕ေပးပါ။ငါဘက္ကစစ္ျဖစ္ေအာင္ျဖည့္ဆည္းေပးမည္။

(In 1897, Remington became very bored by the lack of anything newsworthy in Cuba and cabled to Hearst, “Everything quiet. There is no trouble here. There will be no war. Wish to return.” In response to Remington’s message, Hearst reportedly replied, “Please remain. You furnish the pictures and I’ll furnish the war. )

ျဖစ္ခ်င္ေတာ့အဲသည္အခ်ိန္မွာဘဲဟာဗာနာဆိပ္ကမ္းမွာအေမရိကန္စစ္သေဘာၤတစီးဟာဆိုက္ကပ္ထားပါတယ္။တေန႕
သေဘာၤဝမ္းတြင္းမွာမေတာ္တဆမႈနဲ႕ယမ္းအိုးေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ျပီးစစ္ေဘာၤမီးေလာင္ၾကြမ္းပါတယ္။ဒီအျဖစ္အပ်က္ကိုအခြင့္
ေကာင္းယူျပီးဟာ့စ္ရဲ႕သတင္းစာေတြကစပိန္စစ္တပ္္ကဘဲေဖါက္ခြဲတိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးေလဟန္လုပ္ၾကံျပီးေရးပါတယ္။
ဒီလုပ္ၾကံေရးသားမႈေတြေၾကာင့္အေမရိကန္နဲ႕စပိန္ႏိုင္ငံတို႕အၾကားတကယ္ဘဲစစ္ပြဲၾကီးျဖစ္ပြားခဲ့ရပါေတာ့တယ္။

ဆက္ရန္